W Klinice Ginekologii, Rozrodczości i Terapii Płodu oraz Diagnostyki i Leczenia Niepłodności Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi wykonano wyjątkowy zabieg. Po raz pierwszy w historii Instytutu przeprowadzono skuteczne poszerzenie zastawki aortalnej u 24 tygodniowego płodu.
Zabieg był możliwy ponieważ prof. Joanna Szymkiewicz–Dangel i dr Adam Koleśnik, kardiolodzy z doświadczeniem zarówno w kardiologii płodowej, jak i interwencyjnej z Zakładu Kardiologii Perinatalnej i Wad Wrodzonych CMKP w Warszawie, nawiązali współpracę z prof. Krzysztofem Szaflikiem, osobą dzięki której program terapii płodów jest od lat finansowany przez Ministerstwo Zdrowia.
Trudne decyzje
Zabiegi interwencyjne na sercu płodów są procedurą kardiologiczną. Aby opieka nad prenatalnym pacjentem z krytycznym zwężeniem zastawki aortalnej była optymalna konieczna jest prawidłowa kwalifikacja do prenatalnego zabiegu, który najczęściej jest pierwszym etapem wieloetapowego leczenia postnatalnego. Rodzice muszą być poinformowani, że zabieg może nie przynieść oczekiwanych korzyści i że na pewno nie jest to ostateczna terapia. Ważne jest, aby dalsze leczenie było zaplanowane i odbywało się w ośrodku, który może pacjentowi z uszkodzoną zastawką aortalną oraz często lewą komorą zaproponować wszystkie możliwe sposoby terapii. Często decyzje są trudne, wymagają wiedzy dotyczącej dalszych losów pacjentów ze złożonym wadami lewej części serca.
Współpraca z pacjentem
Wada serca u płodu zakwalifikowanego do zabiegu została rozpoznana przez dr Katarzynę Janiak z Kliniki Ginekologii, Rozrodczości i Terapii Płodu oraz
Diagnostyki i Leczenia Niepłodności. Kwalifikacja do zabiegu była przeprowadzano przez zespół Zespół kardiologów z Zakładu Kardiologii Perinatalnej i Wad Wrodzonych CMKP, z którymi ICZMP nawiązał właśnie współpracę. Ustalono, że optymalny będzie 24 tydzień ciąży. Kobieta ciężarna została przyjęta do kierowanej przez prof. Krzysztofa Szaflika Kliniki Leczenia Niepłodności i Terapii Płodu CZMP, gdzie został wykonany zabieg tzw. przezskórnej walwuloplastyki zastawki aortalnej.
Kobieta ciężarna została przewieziona na blok operacyjny. Anestezjolodzy przygotowali Mamę, a prof. K. Szaflik znieczulił nienarodzonego pacjenta, podając leki do żyły pępkowej. Należy podkreślić, że poszerzyć zastawkę u płodu można tylko wówczas, jeśli on lekarzami współpracuje, tzn. układa się klatką piersiową do przodu. Specjaliści musieli na Sali operacyjnej poczekać kilkadziesiąt minut, udało się.
Zegarmistrzowska precyzja
Po uzyskaniu znieczulenia i unieruchomienia płodu prof. K. Szaflik precyzyjnie wkłuł igłę do lewej komory serca. Dr Adam Koleśnik przeprowadził prowadnik (cienki metalowy drucik) z cewnikiem zakończonym balonem o średnicy 3,5mm, przez zastawkę aortalną. Balonik został wypełniony płynem pod odpowiednim ciśnieniem, dzięki czemu uzyskano średnice konieczną do poszerzenia płatków zastawki aortalnej.
Aparat USG obsługiwała dr Katarzyna Janiak, a nad całością czuwała prof. Joanna Dangel.
Zabieg trwał kilkanaście minut, nie było istotnych powikłań ani u płodu, ani u mamy. Bezpośrednio po zabiegu widoczna była ewidentna poprawa funkcji lewej komory oraz wypływu przez poszerzoną zastawkę aortalną.
Po kilku dniach kobieta ciężarna została wypisana do domu. Jest pod stała kontrolą kardiologiczną, otrzymała leki wspomagające pracę lewej komory serca u płodu. Mamy nadzieję, że jest to początek bardzo owocnej współpracy położniczo – kardiologicznej i warszawsko – łódzkiej.